هر آنچه از زایمان طبیعی و سزارین باید بدانید

زایمان یکی از مهم ترین مراحل در زندگی زنان به شمار می آید. برهمین اساس باید خانم های باردار با همراهی متخصص زنان و زایمان بهترین راه را برای به دنیا آوردن فرزند خود انتخاب کنند و در نهایت صحت و سلامت نوزاد خود را در آغوش بگیرند. در این مطلب تلاش کردیم در خصوص هر دو روش زایمان طبیعی و سزارین اطلاعات جامع و کاملی را ارائه دهیم.

زایمان طبیعی

زایمان طبیعی همانطور که از اسمش برمی آید یک روش طبیعی برای به دنیا آمدن نوزاد است. در کمال شگفتی، خداوند متعادل به شکلی بدن زن را طراحی کرده است که بتواند به صورت طبیعی نوزاد را به دنیا بیاورد.

در زایمان طبیعی، تعامل مادر و نوزاد برای زایمان بسیار مهم است و نقش مهمی در پروسه زایمان دارد.

پیش بینی زمان زایمان طبیعی به صورت دقیق مشخص نیست و بهترین متخصص زنان و زایمان تنها می تواند برای آن زمان تقریبی مشخص کند. درد زایمان ممکن است، دو سه هفته زودتر یا دیرتر از زمانی که پزشک مشخص کرده باشد، اتفاق بیفتد.

مراحل زایمان طبیعی

زایمان طبیعی شامل سه مرحله است که در زیر به هریک از آنها به صورت مختصر اشاره خواهیم کرد.

مرحله اول زایمان طبیعی

مرحله اول درد زایمان خود به سه فاز تقسیم بندی می شود. در فاز اول که به آن فاز نهفته هم می گویند؛ درد با انقباضات رحم آغاز می شود. سپس دهانه رحم به تدریج باز می شود. میزان باز شدن دهانه رحم مدام چک می شود. در فاز دوم که به آن فاز فعال نیز گفته می شود، سرعت انقباض رحم بیشتر و بیشتر می شود. فشار و درد در بقیه جاهای بدن مانند شکم، کمر و مقعد نیز حس می شود. اما برای باز شدن کامل دهانه رحم باید صبوری به خرج داد. در فاز سوم که انتقال نام دارد، انقباضات و شدت درد هر سه یا چهار دقیقه یکبار به بالاترین حد خود می رسد و رحم به طور کامل به میزان 10 سانتی متر باز می شود.

مرحله دوم زایمان طبیعی

در این مرحله مادر باید، تمام قوای خود را جمع کند و زور بزند. زور زدن مادر و باز شدن دهانه رحم به نوازد این امکان را می دهد که به سمت پایین رحم بیاید و برای به دنیا آمدن آماده شود. نرمی استخوان نوزاد سبب می شود که سر او از کانال زایمان عبور کند و پزشک بتواند سر او را بیرون بکشاند و با خارج کردن خون و مخاط رحم از دهان نوزاد، بقیه قسمت های بدنش را هم از واژن خارج کند.

مرحله سوم زایمان طبیعی

این مرحله، جزو کوتاه ترین مرحله زایمان به شمار می آید. در این مرحله انقباضات رحم همچنان ادامه دارد تا جفت بیرون کشیده شود. زمان بیرون آمدن جفت ممکن است 15 دقیقه به طول بیانجامد. با خارج شدن جفت، زایمان تمام می شود.

مزایای زایمان طبیعی

• در زایمان طبیعی مادر یا پزشک نگران نارس بودن جنین نیستند، چرا که با تکامل جنین، درد زایمان و سپس زایمان طبیعی اتفاق می افتد.
• کاهش مشکلات تنفسی نوزاد
• سیستم ایمنی قوی تر نوزاد به دنبال وارد شدن باکتری های محافطت کننده به درون روده هنگام خارج شدن از رحم مادر
• ارتباط سریع و تعامل عاطفی مادر و نوزاد با یکدیگر
• احتمال پایین خونریزی، عفونت و آمبولی مادر
• برگشت سریعتر مادر به وزن سابق خود
• نداشتن عوارض بیهوشی
• کاهش دوره نقاهت و برگشت سریعتر به فعالیت های روزانه
• آسان تر بودن بارداری های بعدی و دوری از نازایی
• هوشیارتر بودن نوزاد
• شیردهی آسان تر مادر
• هزینه کمتر

معایب زایمان طبیعی

• درد بیشتر زایمان طبیعی نسبت به زایمان سزارین وجود دارد و در نتیجه خانم های باردار به دلیل ترس زیادی که دارند، اغلب به زایمان سزارین تمایل بیشتری دارند.
• احتمال پارگی کف لگن
• خطراتی مانند کبودی، تورم یا شکستگی برخی از اعضای نوزراد در هنگام خروج از واژن
• احتمال احساس درد خانم در ناحیه واژن حتی تا مدت ها پس از زایمان

موارد منع زایمان طبیعی

• اگر مادر، بیماری های خاصی مثل دیابت، بیماری های قلبی، فشارخون بالا یا ایدز داشته باشد، زایمان طبیعی توصیه نمی شود.
• اگر سر نوزاد در ساعت های نزدیک به زایمان، پایین رحم قرار نگیرد و یا حالت نوزاد مناسب زایمان طبیعی نباشد، متخصص زنان و زایمان دستور به سزارین می دهد.
• اگر مادر در زایمان های قبلی خود سرازین شده باشد، امکان زایمان طبیعی وجود ندارد.
• اگر مادر، جراحی هایی نظیر رحم یا سقط مکرر جنین را داشته باشد، نمی تواند زایمان طبیعی داشته باشد.
• اگر مادر، اضافه وزن خیلی زیادی داشته باشد یا جنین درشت باشد، امکان زایمان طبیعی وجود ندارد.
• اگر پزشک در اکسیژن رسانی به جنین مشکلی را مشاهده کند، زایمان سزارین را تجویز می کند.
• لگن مادر کوچک باشد.
• سن مادر بالا باشد.
• در بارداری های دو قلو یا چند قلو امکان زایمان طبیعی نیست.

زایمان سزارین

زمانی که احتمال خطر زایمان طبیعی برای مادر و کودک بنا بر دلایلی که در بالا گفته شد، زیاد باشد، متخصص برای زنان و زایمان توصیه به سزارین می کند.

زمان زایمان سزارین توسط پزشک مشخص می شود. البته این زمان ممکن است در برخی از اوقات با پاره شدن کیسه آب یا درد زود هنگام مادر در زمانی زودتر از زمان پیش بینی شده انجام گیرد.

مراحل زایمان سزارین

پس از بیهوشی یا بی حسی، جراح زنان و زایمان معمولا برشی افقی را بر روی شکم مادر ایجاد می کند.

پس از کنار زدن عضلات شکم، دسترسی به رحم پس از کنار زده شدن مثانه امکان پذیر می شود. سپس رحم و کیسه آب برش زده می شود. ابتدا سر و سپس تمام قسمت های بدن نوزاد از شکم بیرون آورده می شود.

پس از خارج کردن مخاط رحم از دهان نوزاد و بریدن بند ناف، جراح لایه های شکافته شده شکم مادر را بخیه می زند و سزارین که زمان آن حدودا 45 دقیقه است، به پایان می رسد.

مزایای سزارین

• مادر و پدر می توانند برای به دنیا آمدن فرزند خود برنامه ریزی کنند.
• درد هنگام زایمان در سزارین وجود ندارد و مادر در وضعیتی بدون درد، فرزندش را به دنیا می آورد.
• ترس و استرس مادر در زایمان سزارین بسیار کمتر از زایمان طبیعی است.
• درد و یا احساس ناراحتی در واژن در رابطه جنسی پس از سزارین بسیار کم است.
• احتمال کمبود اکسیژن رسانی به نوزاد در حین زایمان سزارین بسیار پایین است.

معایب سزارین

• در زایمان سزارین مادر خونریزی بیشتری دارد.
• احتمال عفونت در سزارین بیشتر از طبیعی است.
• امکان ایجاد لخته در پاهای مادر وجود دارد.
• افسردگی پس از زایمان در مادرانی که سزارین را تجربه می کنند، بیشتر است.
• برعکس زایمان طبیعی، مادر پس از زایمان درد بیشتری را تحمل می کند.

موارد تجویز سزارین

• در روند زایمان طبیعی کندی و اختلال مانند پایین آمدن ضربان قلب جنین پیش بیاید.
• مشکل در بند ناف جنین
• مادر به بیماری هایی مانند دیابت، فشار خون، بیماری های قلبی یا ایدز مبتلا باشد.
• مادر دوقلو یا چندقلو حامله باشد.
• مادر چاق باشد یا جنینش درشت باشد.
• جنین مشکل بند ناف داشته باشد و خطر خفگی او را تهدید کند.
• لگن مادر کوچک باشد.

کلام آخر

هر یک از روش های زایمان بنا بر شرایط و نیاز مادر، وضعیت جنین و نظر نهایی متخصص زنان و زایمان تعیین می شود. بهتر است در ابتدای راه خانم های باردار، پزشک معتمدی را برای خود انتخاب کنند تا به گفته های وی اطمینان کنند و خود را با راحتی خیال به دستان وی بسپارند. در این راه دکتر فرشته دماری یام متخصص زنان زایمان نازایی و جراح زیبایی زنان در ارومیه می تواند شما را همراهی کند.