همه چیز درباره بیماری زگیل تناسلی

بهداشت زنان در ایجاد جامعه ای سالم نقش مهمی دارد. زنان که به عنوان عامل موثر تولید مثل و زایندگی هستند ، باید به سلامت جسمی خود در کنار سلامت روحی و اجتماعی شان توجه ویژه ای داشته باشند. زمانی که زنان نسبت به بدن خود شناخت داشته باشند، می توانند در برابر بیماری هایی که به آن مبتلا می شوند، حفاظت کنند.

دکتر فرشته دماری یام؛ متخصص زنان، زایمان و نازایی و جراح زیبایی زنان در این مطلب تلاش دارم در خصوص زگیل تناسلی؛ یکی از عارضه های پوستی که این روزها در مورد آن صحبت زیادی می شود و به همان اندازه ترس را در اذهان به وجود آورده است، صحبت کنم و آن را بیشتر معرفی کنم.

زگیل تناسلی چیست؟

زگیل تناسلی Condylomata Acuminata به شکل زگیل، غشای مخاطی و برآمده های گوشتی است. عامل به وجود آمدن زگیل تناسلی ویروسی به نام HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی است که به عنوان شایع ترین بیماری مقاربتی شناخته شده است. این بیماری که یک عارضه پوستی و عفونی است از طریق روابط جنسی بین افراد در ناحیه تناسلی، مقعد، مخاط واژن، کشاله ران، دهانه رحم، رکتوم (قسمت انتهایی روده بزرگ) و دهان و حنجره (در صورت سکس دهانی با فرد مبتلا) به وجود می آید.

تعدا زگیل های تناسلی متغیر است و ممکن است سطحی صاف یا زبر داشته باشند.

زگیل تناسلی در زنان و مردان!

متاسفانه زگیل تناسلی جنسیت نمی شناسد و هر دو دسته مردان و زنان را درگیر می کند.

زگیل های تناسلی در زنان بر روی مجرا و دیواره واژن، کشاله ران و دهانه رحم ایجاد می شود و در مردان در نوک آلت تناسلی، اطراف بیضه ها و مقعد ایجاد می شود. همانطور که در بالا اشاره شد، اگر با فرد مبتلا به زگیل تناسلی سکس دهانی داشته باشید این عارضه می تواند در دهان یا گلو نیز ایجاد شود.

این بیماری از سن 12 تا 35 سال که افراد فعالیت جنسی شان بالا است، فراگیرتر است. متاسفانه این بیماری در کودکان نیز به دلیل تماس مستقیم دست آلوده به پوست کودک و یا تجاوز جنسی به کودک نیز دیده شده است.

از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم یا جوش؟

زگیل تناسلی به شکل ضایعه ای گوشتی که شبیه به گوشت بدن است خود را نشان میدهد. اما جوش یا جوش تناسلی مانند تاولی که حاوی ماده ای سفید که اطرافش نیز ملتهب و قرمزرنگ است، مشاهده می شود.

عامل به وجود آمدن زگیل تناسلی، ویروس است. اما جوش در اغلب اوقات در اثر عفونتی میکروبی یا التهاب پوستی ایجاد می شود.

محیط های گرم، چاقی، رژیم های غذایی نامناسب و مصرف زیادی فست فود و غذاهای تند، موهای زیرپوستی و پوشیدن لباسهای تنگ در بوجود آمدن جوش های تناسلی بسیار دخیلند. در حالیکه زگیل تناسلی هیچ ارتباطی به این موارد ندارد.

علت بوجود آمدن زگیل تناسلی چیست؟

این ویروس که راه انتقال آن از مردان به زنان بیشتر است، در اکثر مواقع از بی بند و باری ها و روابط متعدد جنسی به وجود می آید. همچنین افرادی که مورد تجاوز قرار گرفته اند، مبتلا به بیماری ایدز هستند، از سیستم ایمنی ضعیفی برخوردارند، مواد مخدر و مشروبات الکلی استفاده می کنند، پیوند اعضا داشته اند و از قرص های ضدبارداری در طولانی مدت استفاده کرده اند در معرض ابتلا به زگیل تناسلی هستند.

نشانه های زگیل تناسلی چیست؟

زگیل های تناسلی مانند زائده ای برجسته همیشه بلافاصله پس از ابتلا خود را نشان نمی دهند و گاهی چند ماه یا حتی چند سال طول می کشد، تا خود را بر روی پوست نشان دهند. رنگ این ضایعات پوستی که اغلب رنگ پوست است و در برخی از اوقات هم تیره تر یا روشن تر با احساس سوزش، خارش و رطوبت و ترشح در محل زگیل خود را نشان می دهند. زگیل های تناسلی اگر در راه مجاری ادرار قرار بگیرند، درد، خونریزی و بسته شدن مجاری ادراری را نیز می توانند باعث شوند.

راههای پیشگیری از عارضه زگیل تناسلی چیست؟

استفاده از کاندوم در حین رابطه جنسی تا 50 درصد می تواند از ابتلا به زگیل تناسلی پیشگیری کند.

واکسن گارداسیل نیز یکی دیگر از راههای مصونیت در مقابل ویروس HPV است. بهتر است، موضوعی را یادآور شوم، تزریق این واکسن پس از ابتلای فرد به این بیماری هیچ تاثیری بر روی پروسه درمان ندارد. تزریق این واکسن بر روی دختران 11 تا 12 سال و پسران 9 تا 11 سال باعث بالاترین احتمال پیشگیری از این بیماری می شود. البته تزریق گارداسیل بر روی افراد تا 26 سال نیز به شرط آنکه سابقه بیماری زگیل تناسلی را نداشته باشند، سودمند است.

این واکسن معمولا در سه دوره تزریق می شود که دوز اول آن با دوز دوم باید دو ماه فاصله داشته باشد و دوز دوم با سوم چهارماه. اگر این واکسن در دو دوره تزریق شود بین دوره اول تا دوره دوم 6 تا 12 ماه باید فاصله  بیفتد.

راه های تشخیص زگیل تناسلی

تشخیص زگیل تناسلی برای زنان توسط پزشک متخصص زنان، زایمان و نازایی و برای مردان زیر نظر متخصص ارولوژیست، انجام می شود.

معاینه ابتدایی

با توجه به اینکه بیمار مشکوک به ابتلا می شود، پزشک با معاینه های ظاهری وجود این زائده پوستی را بررسی می کند. در اکثر مواقع این ضایعات با چشم قابل دیدن هستند. اما پزشک برای بررسی دقیقتر با دستگاه، ناحیه تناسلی و معقد را مشاهده می کند. همانطور که در بالا نیز عنوان شد، این زگیل ها گاهی در دهانه رحم و درون واژن زنان بوجود می آید که با چشم قابل دیدن نیستند.

تست پاپ اسمیر

برای تشخیص و دوری از خطرات احتمالی به خانمهایی که سن شان بالاتر از 35 سال است، توصیه می شود دست کم یک بار در سال تست پاپ اسمیر انجام دهند. در این تست با نمونه برداری کوچکی که از دهانه رحم   و واژن انجام می شود، می توان به تشخیص بیماری زگیل تناسلی دست پیدا کرد. البته تست پاپ اسمیر تنها برای تشخیص زگیل تناسلی انجام نمی شود و در تشخیص بسیاری از بیماری های عفونی و سرطانهای مختص به دستگاه تناسلی زنان نیز کاربرد دارد.

آزمایش خون

این روش که به عنوان یک روش مولکولی شناخته می شود بر روی خانم ها و آقایان انجام می شود. آزمایش خون، راه بسیار دقیقی برای پی بردن به ابتلای شخص به ویروس HPV است.

ارتباط زگیل تناسلی با سرطان دهانه رحم در زنان

به جرات می توان گفت سرطان دهانه رحم در بیشتر اوقات با ویروس HPV ارتباط مستقیمی دارد. زمانی که فردی مبتلا به زگیل تناسلی می شود احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم وجود دارد. اما این به این معنی نیست که همه زگیل های تناسلی به ابتلا به سرطان دهانه رحم می انجامد. با تشخیص به موقع بیماری زگیل تناسلی می توان از ابتلا به سرطان دهانه رحم جلوگیری کرد.

درمان زگیل تناسلی

این بیماری برخلاف باور غلطی که در اذهان عمومی وجود ارد، در اکثر مواقع قابل درمان است و تا زمانی که به سرطان دهانه رحم تبدیل نشده باشد، برای درمان آن می توان اقدامات موثری انجام داد. پزشک براساس تعداد زگیل، نواحی که درگیر زگیل شده است و نظر بیمار، روش درمانی را انتخاب می کند.

درمان دارویی

پماد ایموکویمود که برای تقویت سیستم ایمنی بدن است، برای از بین بردن زگیل های تناسلی در نوع خفیف آن کارآیی دارد. درمان با این پماد معمولا تا 16 هفته به طول می انجامد.

ژل های پودوفیلاکس و پودوفیلین نیز برای درمان این عارضه توسط پزشکان تجویز می شود. این ژل باید پس از استفاده کاملا جذب پوست شده و خشک شود وگرنه می تواند زگیل را به نواحی دیگر گسترش دهد. این ژل برای زگیل های دهانه رحم، کانال مقعد و واژن تجویز نمی شود. به دنبال همین موضوع، تجویز این ژل ها به ندرت انجام می شود.

کرایوتراپی یا فریز کردن

امروزه این روش به عنوان بهترین راه درمان زگیل های تناسلی شناخته شده است. پزشک با دستگاهی خاص به نام پروب کرایو، اقدام به فریز کردن زگیل ها می کند. در صورت تعداد بالای زگیل یا تراکم بالای آن، این روش با بی حسی موضعی انجام می شود. این درمان در اغلب اوقات در یک جلسه انجام می شود و زگیل را در قسمت های دیگر بدن پخش نمی کند. اثر بسیار کمی از زگیل در این نوع از درمان برجا می ماند و بیمار درد کمی را تحمل می کند. به همین دلایل، استقبال از این روش درمانی بسیار بالا است.

الکتروکوز (سوزاندن زگیل تناسلی)

در این روش با بی حسی موضعی، ضایعات سوزانده می شوند. این روش به عنوان روشی سریع برای درمان زگیل تناسلی به حساب می آید که البته علی رغم بی حسی، بیمار متحمل درد نیز می شود. در این روش جای زگیل بر روی بدن تا مدتها باقی می ماند.

جراحی

با این روش نیز زگیل های تناسلی در یک جلسه از بین خواهند رفت. پزشک متخصص می تواند از طریق برداشتن زگیل به وسیله قیچی یا تیغ جراحی، بیمار را از شر زگیل های تناسلی راحت کند. در بیشتر اوقات در این جراحی ها نیازی به زدن بخیه نیست. این روش، روشی تضمینی برای عود نکردن مجدد بیماری نیست.

اسید

تری کلرو استیک اسیدها یا بیکلرواستیک اسید ها برای درمان زگیل تناسلی کاربرد دارد. مقداری مشخص از اسید بر روی ضایعه زده شده و بیمار باید صبور باشد تا به طور کامل اسید خشک شود.

نکات مهم در خصوص زگیل تناسلی

• در ابتدا به محض مشاهده زگیل، نگرانی را از خود دور کنید و در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه کنید.
• به طور جدی از پنهان کردن این موضوع از شریک جنسی خود اجتناب کنید و او را در جریان بگذارید.
• اتهم زدن به شریک جنسی تان هیچ مشکلی را حل نمیکند! احتمال ابتلای شریک جنسی تان نیز به این بیماری تقریبا قطعی است. پس لازم است هر دو در اولین فرصت به پزشک معالج مراجعه کنید.
• احتمال انتقال بیماری زگیل تناسلی از مادر به نوزادش بسیار نادر است. اما حتما خانمها قبل از بارداری این بیماری را درمان کنند.
• این بیماری به شدت مسری است. پس برای درمان آن باید در اولین فرصت ممکن اقدام کرد.
• زگیل تناسلی پس از درمان نیز احتمال عود کردن دارد. برهمین اساس باید بیمار معاینه روتین خود را توسط پزشک خود ادامه دهد.