نقش تیروئید در ناباروری

نقش تیروئید در ناباروری زنان

ناباروری در زنان دلایل مختلفی دارد که اختلالات هورمونی یکی از مهم ترین دلایل نازایی می باشد معمولاً در زنانی نابارور و یا زنانی که مبتلا به آندومتریوز و سندروم تخمدان پلی کیستیک هستند، بیماری تیروئید بیشتر دیده می شود.

هورمون های تیروئیدی از طریق روش های مختلفی می توانند برروی عملکرد تخمدان ها تاثیر بگذارند و موجب ناتوانی زنان درتخمک گذاری و حتی نازایی درآنها شوند.

• هیپوتیروئیدیسم یا(کم کاری تیروئید) با کاهش سطح SHBG  باعث کاهش هورمون تستوسترون توتال و افزایش هورمون تستوسترون آزاد می گردند.
• هیپوتیروئیدیسم اولیه TSH را افزایش و T4  راکاهش میدهد درصورتی که کم کاری تیروئیدثانویه TSH  را کاهش و هورمون TRH  را افزایش می دهد و از این طریق باعث افزایش پرولاکتین و کاهش تخمگ گذاری می شود.
• هورمون تیروئید در لقاع تخمک نقش بسیار مهمی دارد  و همچنین از طریق هورمون FSH در تولید استروژن نقش مهمی دارد.
• در بیماری تیروئید دو فاکتور خود ایمنی مانند آنتی تیروگلوبولین آنتی بادی و AntiTpo  می توانند مانع لقاح تخمک و ناباروری گردند.
• کم کاری تیروئید می تواند سطح هورمون پرولاکتین را افزایش داده و از این طریق موجب ایجاد کیست در تخمدان و ناباروی گردد.
• سطح غیرطبیعی هورمون های تیروئیدی باعث به وجود آمدن اختلال درتخمک گذاری و عادت ماهیانه می شود.
• اخلالات هورمون های تیروئیدی باعث کوتاه شدن فاز لوتئال می شوند و زمانی که این فاز کوتاه شود ممکن است که تخمک بارور شده از طریق قاعدگی از بدن خارج شود.
• اختلالات هورمون های تیروئیدی باعث بر هم خوردن تعادل هورمون های استروژن و پروژسترون می شود.

البته شایان به ذکر است که کم کاری و یا پرکاری تیروئید در مردان نیز می تواند موجب ناباروری گردد. درواقع در این شرایط اسپرم هایی که تولید می شوند فاقد تحرک کافی هستند و یا افزایش پرولاکتین در این افراد موجب کاهش تولید هورمون تستوسترون و در نتیجه موجب ناباروری می گردد.

نقش تیروئید در ناباروری مردان

هنگامی که تیروئید یک مرد کم کار و یا پرکار باشد احتمالاً با مشکلات باروری مواجه است. اگر مرد دارای تیروئید پرکار باشد اسپرم هایی را تولید می کند که فاقد حرکت کافی هستند و این مسئله موجب ناباروری مردان می شود. خوشبختانه امروزه به دلیل پیشرفت علم پزشکی در این زمینه، این اختلال قابل درمان است. کم کاری تیروئید در مردان نیز باعث افزایش تولید یکی از هورمون های هیپوفیز به نام پرولاکتین شود و به دنبال آن کاهش تولید تستروسترون را به همراه دارد که سبب مشکلات باروری در مردان می شود.

همچنین مردان دارای اختلالات تیروئیدی، اختلالات جنسی مانند انزال زودرس، تاخیر در انزال، اختلال نعوظ و کاهش میل جنسی را نیز تجربه می کنند. با توجه به تاثیر منفی اختلالات تیروئید بر عملکرد جنسی و قدرت باروری مردان، غربالگری و درمان به موقع بیماری های تیروئید در مردان با آنومالی اسپرم و اختلال نعوظ، بسیار ضروری است.

تیروئید چگونه تشخیص داده می شود ؟

پزشک متخصص زنان معمولا برای تشخیص تیروئید در زمان بارداری و یا پیش از بارداری آزمایش خون تجویز می کند. آزمایش خون برای اندازه‌گیری هورمون محرک تیروئید یا TSH، کارآمدترین و دقیق‌ترین آزمایش موجود برای کم‌کاری یا پرکاری تیروئید است. مقدار بالای TSH در آزمایش خون می‌تواند نشان‌دهنده‌‌ نارسایی تیروئید و کمبود مقدار کافی از هورمون تیروئید برای حفظ عملکرد طبیعی بدن باشد. در مقابل، مقدار پایین TSH می‌تواند نشان‌دهنده‌‌ تولید بیش از حد هورمون تیروئید باشد. دامنه‌ طبیعی  TSH بین ۰/۵ تا ۵ میلی‌واحد در میلی‌لیتر است. اگر مقدار TSH غیرطبیعی باشد، ارزیابی تیروکسین آزاد برای بررسی بیشتر محل دقیق این اختلال یعنی در سطح تیروئید، هیپوفیز و هیپوتالاموس ضروری است.

علائم اختلالات تیروئیدی

در پركاری تیروئید برخی علایم همچون تپش قلب شدید، تنگی نفس، كاهش وزن و افزایش اشتها، اضطراب و عصبانیت غیرعادی، عدم تحمل گرما یا تعریق بیش از حد و مشكلاتی در سوخت و ساز بدن دیده می شود.
اما در كم كاری تیروئید خستگی زودرس، خشكی پوست، افزایش وزن، كاهش ضربان قلب، افزایش فشارخون، ریزش مو، ورم دور چشم، اختلال در قاعدگی و یبوست دیده می شود.

درمان تیروئید در بارداری

درمان ناباروری ناشی از مشکلات تیروئیدی شامل استفاده از دارو برای برگرداندن سطوح هورمون‌های تیروئید به محدوده طبیعی است. این امر در مردان موجب بهبود کیفیت و کمیت اسپرم می‌شود و در زنان هم موجب نرمال شدن سطوح هورمون‌ها و در نتیجه اصلاح مشکلات تخمک‌گذاری و قاعدگی که سبب ناباروری شده‌اند، می‌شود. .