سندروم پیش از قاعدگی چیست؟

سندروم پیش از قاعدگی مشکلی است که بسیاری از زنان را هر ماه درگیر خود کرده است. این سندروم با توجه به علائمی که دارد در برخی موارد ممکن است با سایر اختلالات هم­پوشانی داشته باشد و البته برخی راهکارها برای کاهش نشانه های آن وجود دارد که در این مطلب به آنها اشاره شده است.

سندروم پیش از قاعدگی چیست؟

سندروم پیش از قاعدگی وضعیتی است که در آن احساسات، جسم و رفتار زنان در روزهای خاصی تحت تاثیر این سندروم قرار میگیرد و معمولا قبل از شروع دوره قاعدگی زنان می باشد. سندروم پیش از قاعدگی یا pms بسیار شایع است و حدود ۹۰درصد زنانی که پریود می شوند را درگیر می کند. این سندروم باید به بخش هایی از زندگی فرد آسیب برساند تا پزشک آن را تشخیص گذاری کند.

زمان شروع آن بین ۵ تا ۱۱روز قبل از شروع قاعدگی است و با شروع قاعدگی علائم آن از بین می روند. علت ایجاد pms ناشناخته است، اما بسیاری از متخصصان بر این باورند که علت آن می تواند به تغییرات سطح سروتونین و هورمون های جنسی در آغاز چرخه قاعدگی مرتبط باشد.

سطح استروژن و پروژسترون در روزهایی از ماه افزایش می یابند و افزایش این هورمون ها سبب تغییرات روحیه، استرس و کم طاقتی فرد شود. استروئیدهای تخمدان نیز باعث فعال سازی نواحی مرتبط با سندروم پیش از قاعدگی شود.

سندروم پیش از قاعدگی

عوامل خطرناک برای سندروم پیش از قاعدگی

عوامل خطرناک شامل موارد زیر می شود:

• سابقه افسردگی و تغییرات خلق و خو مثل افسردگی پس از بارداری یا اختلال دو قطبی
• سابقه خانوادگی داشتن سندروم پیش از قاعدگی
• سابقه افسردگی در خانواده
• خشونت خانوادگی
• سابقه مصرف مواد
• آسیب و ضربه جسمی
• آسیب و ضربه روحی

اختلالات مرتبط به آن شامل موارد زیر هستند:

• اختلال افسردگی فراگیر
• اختلالات دوره ای
• اختلال اضطراب فراگیر
• شیزوفرنی

نشانه های سندروم پیش از قاعدگی

هر دوره قاعدگی ۲۸روز به طول می انجامد. تخمک گذاری یعنی دوره ای که تخمک از تخمدان ها آزاد شده و در روز چهاردهم دوره رخ می دهد. قاعدگی یا خونریزی در روز ۲۸اُم چرخه قاعدگی اتفاق می افتد. سندروم پیش از قاعدگی در حوالی روز چهاردهم ایجاد شده و تا ۷ روز پس از شروع قاعدگی ادامه دارد.

نشانه های سندروم پیش از قاعدگی معمولا از طیف خفیف تا متوسط را در بر می گیرد و طبق ژورنال سلامت خانواده، ۸۰ درصد زنان یک یا دو علامت مشاهده می کنند که تداخلی با فعالیت های روزمره آن ها ندارد.

۲۰ تا ۳۲ درصد زنان علائم متوسط تا شدید را گزارش می دهند که برخی از جنبه های زندگی روزمره را تحت تاثیر خود قرار داده. ۳ تا ۸ درصد گزارش PMDD  داده اند. شدت نشانه ها می تواند ماه به ماه و بسته به خود فرد متغیر باشد. نشانه های آن می تواند شامل:

• نفخ شکم
• درد شکمی
• سینه های دردناک
• جوش و آکنه
• هوس غذاهای شیرین داشتن
• یبوست
• اسهال
• سردرد
• حساسیت به نور و صدا
• خستگی
• کم طاقتی
• تغییرات الگوهای خواب و بیداری
• اضطراب و افسردگی
• غمگینی
• فوران احساسات

علائم و نشانه های سندروم پیش از قاعدگی

تشخیص سندروم پیش از قاعدگی

در صورتی که درد، تغییرات خلق و سایر علائم سندروم پیش از قاعدگی برای زندگی روزانه فرد مشکلی ایجاد کند یا نشانه های آن به سادگی از بین نرفتند برای تشخیص دقیق تر به بهترین متخصص زنان و زایمان در ارومیه مراجعه کنید. در صورتی که بیش از یک علامت برگشت پذیر داشتید که فقط در دوره پیش از قاعدگی بروز می کرد و در سایر زمان ها وجود نداشت، احتمالا برای شما تشخیص PMS  خواهد داد اما سایر بیماری ها نیز ممکن است همپوشانی داشته باشند. بیماری هایی مثل:

• کم خونی
• اندومتریوز
• بیماری تیروئید
• سندروم روده تحریک پذیر
• سندروم خستگی مزمن
• بیماری بافت پیوندی

پزشک ممکن است سابقه افسردگی و تغییرات خلق و خو در خانواده شما را پیگیری کند تا مشخص شود آین نشانه ها ناشی از سندروم هستند یا علت دیگری موجب ایجاد آن ها شده است. برخی وضعیت ها مثل سندروم روده تحریک پذیر،  حاملگی، کم کاری تیروئید نیز علائمی مشابه PMS دارند. به همین دلیل برای تشخیص آن لازم است که سطح هورمون های تیروئید مشخص و تست بارداری انجام شود. به منظور رد کردن احتمال وجود مشکلات رحمی تست لگن نیز ممکن است لازم باشد.

درمان و کاهش علامت های سندروم پیش از قاعدگی

امکان درمان سندروم پیش از قاعدگی وجود ندارد اما می توان با راهکارهایی نشانه های آن را کاهش داد. در صورتی که نشانه های فرد بین خفیف تا متوسط باشند موارد زیر احتمالا کمک کننده باشد:

• مصرف مایعات بیشتر به منظور کاهش مشکلات شکمی
• رژیم غذایی متعادلی داشته باشید تا سطح انرژی مورد نیاز بدن تامین شده و از میوه و سبزیجات بیشتری استفاده کنید و مصرف قند، نمک و کافئین و الکل را بسیار کم کنید.
• از ویتامین ها و مکمل هایی چون فولیک اسید، ویتامین B6 و منیزیم برای کاهش گرفتگی و تغییرات خلقی استفاده کنید.
• از ویتامین D برای کاهش نشانه ها بهره ببرید.
• حداقل ۸ ساعت در روز بخوابید تا خستگی کمتری احساس کنید
• برای کاهش نفخ شکم و افزایش سلامت ذهنی ورزش کنید
• به جلسات درمان شناختی رفتاری مراجعه کنید (طبق تحقیقات موثر واقع شده است)

برای کاهش گرفتگی و درد از آسپرین یا ایبوپروفن نیز می توانید استفاده کنید.

درمان کاهش مشکلات سندروم پیش از قاعدگی در موارد شدید

موارد pms  شدید نادر هستند و درصد کمی از زنان دچار این سندروم از نوع شدید هستند که به آن PMDD می گویند. این وضعیت در ۳ تا ۸ درصد زنان وجود دارد و نشانه های نوع شدید آن شامل:

• افسردگی
• افکار خودکشی
• حمله ترس
• اضطراب شدید
• خشم و تغییر شدید خلق
• فقدان علاقه به انجام فعالیت های روزمره
• بی خوابی
• مشکلات تمرکز
• گرفتگی های دردناک
• نفخ شکم

نشانه های شدید سندروم ممکن است به علت تغییرات سطح استروژن و پروژسترون باشد. ارتباطی بین سطح پایین سروتونین و نوع شدید سندروم نیز وجود دارد.

روش های کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی

راهکارهای بهبود و کاهش علائم شامل:

• ورزش روزانه
• مصرف ویتامین
• عدم مصرف کافئین
• مشاوره گروهی
• کلاس های مدیریت استرس
• در مواردی که با تمهیدات بالا درد و نشانه های فرد کاهش نیافتند پزشک ممکن است تزریق سروتونین را برای فرد انجام دهد و با افزایش سطح آن در مغز بسیاری از علائم کاهش می یابند.

منابع

1. mayoclinic.org/diseases/premenstrual-syndrome/
2. healthline.vom/health/premanstural-syndrome/